Xôi trứng kiến là một đặc sản nổi tiếng của vùng đất Lai Châu. Món ăn này thu hút du khách bởi hương bị đặc biệt, thơm ngon và vô cùng bổ dưỡng. Để làm được một món xôi trứng kiến ngon, bên cạnh nguồn trứng kiến chất lượng, ta còn cần một cách làm đúng chuẩn. Tuy nhiên không phải ai cũng biết xôi trứng kiến làm như thế nào? Trong bài viết này, Nông Sản Lai Châu sẽ chia sẻ đến bạn cách làm xôi trứng kiến chuẩn Tây bắc . Cùng theo dõi nhé!
Giới thiệu đặc sản xôi trứng kiến Lai Châu
Tháng tư hàng năm là thời điểm duy nhất có trứng kiến, là lúc trứng kiến được thu hoạch và những tổ kiến mới với những quả trứng nhỏ làm rất nhiều món ngon mà không phải ai cũng biết. Món trứng kiến này có chút xa lạ với người miền xuôi, thậm chí nhiều bạn còn chưa nghe đến bao giờ. Tuy nhiên nó lại là đặc sản của người đồng bào Lai Châu. Trứng kiến được ướp gia vị trong lá dong, lá chuối chuối sau đó nướng trên bếp củi hoặc bếp than hồng.
Để hiểu hơn về trứng kiến xem ngay tại [Góc đặc sản Lai Châu phần 4] – Trứng kiến củ Nông Sản Lai Châu bạn nhé..
Một số kinh nghiệm đi săn trứng kiến như:
- Đi vào ngày nắng ráo
- Chọn tổ kiến to căng, vỏ màu đen bạc, cành chứa tổ kiến có vẻ trĩu xuống vì nặng
- Nên lấy tổ kiến nâu vì trứng kiến nâu thường to, thơm và béo hơn
- Không lấy những tổ kiến đen, nhẹ vì sẽ không có trứng kiến
Sau khi khai thác và sơ chế, trứng kiến sẽ được sử dụng làm nguyên liệu nấu ăn. Và xôi trứng kiến Lai Châu là một đặc sản trong số đó.
Thưởng thức xôi trứng kiến, cảm nhận đầu tiên của đa phần mọi người đều là lạ và ngon. Cảm giác từng viên trứng kiến vỡ lép bép trong miệng đi kèm vị béo ngậy đặc trưng. Xôi nếp dẻo mềm cùng hành phi thơm ngậy, tất cả chúng hòa quyện lại đem đếm một hương vị hấp dẫn khó quên.
Nếu đã một lần được thưởng thức xôi trứng kiến, chắc hẳn bạn sẽ muốn ăn lại lần nữa. Tuy nhiên, không phải ai cũng có điều kiện đến Lai Châu để ăn món này đúng mùa. Hiểu được điều này, trong phần tiếp theo của bài viết, chúng tôi sẽ chia sẻ đến bạn công thức làm xôi trứng kiến. Đây tuy không phải là công thức truyền thông nhưng dùng để ăn đỡ thèm vẫn khá ổn. Cùng theo dõi nhé!
Món xôi trứng kiến có gì hấp dẫn
Món xôi trứng kiến là một đặc sản đặc trưng của người Tày. Món ăn này được chế biến từ những nguyên liệu bình dị sẵn có trong rừng núi mà người Tày sinh sống. Cái ngon của món này chính là từ những nguyên liệu tự nhiên, sạch sẽ, tinh khiết và bởi dưới bàn tay chế biến khéo léo của người Tày. Khi thưởng thức món ăn đặc biệt này, chắc chắn hương vị độc đáo của nó sẽ khiến cho bạn khó mà quên được.
Tuy nhiên, với hình thức không được “bắt mắt” cho lắm, nguyên liệu chính là trứng của những con kiến sống trên rừng, bạn sẽ phải trở nên can đảm hơn mới có thể thưởng thức được. Do đó, món ăn này còn được gọi là “đặc sản không dành cho những người yếu tim” đấy.
Chắc hẳn bạn đang thắc mắc nhiều về hương vị của món ăn này đúng không? “Bật mí” cho bạn là món xôi trứng kiến có mùi thơm hấp dẫn, xôi dẻo nhưng ráo đặc trưng của món xôi nấu từ gạo nếp nương, béo ngậy, nhai kỹ còn có vị ngòn ngọt và tiếng lép bép của trứng kiến rừng nữa.
Cách làm xôi trứng kiến đúng chuẩn hương vị Tây Bắc
Công thức làm xôi trứng kiến Lai Châu dưới đây là cách cơ bản ai cũng có thể làm được. Cùng note lại công thức này để làm xôi trứng kiến cho gia đình cùng thưởng thức nhé.
Nguyên liệu tạo nên món ăn “đặc biệt” này
Nguyên liệu được dùng để tạo nên món ăn thú vị này gồm có: gạo nếp được người dân tộc Tày tự trồng trên nương, và trứng của con kiến đen sống ở trong rừng. Nhưng chỉ như thế thì không đủ làm nên “món xôi trứng kiến” trứ danh được. Thành phần còn có thêm các gia vị để gia tăng hương vị món ăn gồm củ kiệu được phơi khô sau đó phi thơm với mỡ gà. Đặc biệt, xôi nóng phải được gói trong lá chuối ngự, lá chuối ngự sẽ giúp giữ nóng cho xôi và làm cho xôi không bị nhão, ráo hơn, dẻo hơn, thơm hơn.
Nếp nương là thành phần được dùng để chế biến nhiều món ăn quen thuộc. Nhưng linh hồn của món xôi này là trứng kiến. Trứng kiến làm nên hương vị đặc biệt cho món ăn, khiến cho hương vị của nó không lẫn vào đâu được.
Sơ chế nguyên liệu
Gạo nếp mua về bạn nhặt sạch các hạt sạn và ngâm trong nước khoảng 4 tiếng. Sau đó, vo sạch lại và để ráo.
Trứng kiến sau khi đi lấy về, bạn ngâm trứng kiến vào nước ấm để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất. Ngâm trứng kiến khoảng 1 tiếng đồng hồ thì vớt ra và để ráo nước.
Hướng dẫn cách làm xôi trứng kiến Lai Châu
Sau khi chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu cần thiết, ta sẽ tiến hành làm xôi trứng kiến. Cách làm như sau:
– Trứng kiến mua về đổ ra chỗ thoáng để kiến mẹ còn sót lại bò ra ngoài. Với những con kiến cứng đầu, bạn có thể dùng lá cây quệt qua lại để kiến bám vào.
– Chuẩn bị một chậu nước ấm, nhúng rá kiến vào chậu. Đãi từ từ để loại bỏ các tạp chất còn lại sau đó để ráo nước.
– Mỡ gà cho lên chảo đun cho ra mỡ, bỏ phần tóp, chỉ lấy phần mỡ nước.
– Hành củ bỏ vỏ, thái lát, ướp cùng một chút mỡ gà, dầu ăn và 1/2 thìa cà phê mắm trong 15 phút
– Đun nóng phần mỡ gà ở bước 3, trút hết phần hành củ đã ướp vào và chiên vàng đều (Chiên đến màu vàng nhạt thì tắt bếp, tiếp tục đảo. Dùng muôi thủng để vớt hết hành ra)
– Bắc chảo lên bếp, thêm mỡ vào đun nóng, cho trứng kiến vào đảo cho dậy mùi.
– Chuẩn bị lá chuối khô, trứng sau khi vớt ra sẽ cho vào đây. Gói cẩn thận lại và mang hơ qua trên bếp lửa.
Cách nấu xôi trứng kiến
– Gạo nếp vo sạch, mang ngâm nước khoảng 6-8 tiếng với một chút muối hạt sau đó vo cho sạch, để ráo.
– Bắc nồi xôi lên bếp (chỉ bắc phần nồi đáy). Nấu đến khi nước sôi thì đặt phần chõ hấp lên. Giảm lửa xuống mức vừa.
– Rải phần gạo nếp ở bước 1 vào trong chõ hấp, rải lần lượt từng lớp để tránh gạo bị nèn chặt, hơi không lên được. Chú ý không hấp gạo quá dày vì có thể khiến xôi chín không đều.
– Thời gian hấp xôi thông thường từ 30-40 phút. Trong thời gian đó khoảng 10-15 phút thì bạn nên mở nồi ra một lần để lau hết hơi nước trong nồi.
– Sau khi xôi chín thì lấy một nửa phần trứng kiến rắc vào xôi. Đảo đều để xôi với trứng kiến quyện đều vào nhau là xong.
– Xôi nấu xong xúc ra lá chuối, rắc thêm trứng kiến, hành phi, ăn khi còn nóng.
Đến các làng bản ở Lai Châu trong mùa mưa này, du khách có dịp thưởng thức đủ các món chế biến từ trứng kiến như: Trứng kiến ướp gia vị trong lá dong, lá chuối và nướng trên bếp than hồng, hoặc món trứng kiến đồ cùng xôi nếp nương, làm nộm với lá chua chát, nấu canh ngọt dịu… cùng với những món ăn khác món trứng kiến trở thành món ăn không thể thiếu ở các bản làng văn hóa vùng cao.
Giá trị dinh dưỡng của xôi trứng kiến
Có thể bạn chưa biết, món xôi trứng kiến ngoài ăn chơi thì còn là một bài thuốc quý hiếm dùng để bồi bổ cho người mới ốm dậy và phụ nữ sau khi sinh nở nữa đấy, vì trứng kiến rất bổ và giàu dinh dưỡng. Trứng kiến cũng có thể chế biến thành các món ăn khác như xào với lá kiệu hoặc nấu cháo đều ăn rất ngon và dễ ăn.
Nếu bạn là người yêu ẩm thực, đam mê khám phá nền văn hóa các dân tộc và thích du lịch thì đừng bỏ lỡ cơ hội đến với dân tộc Tày để một lần thưởng thức xôi trứng kiến – món ngon không dành cho người yếu tim này nhé!
Giá của 1 đĩa xối trứng kiến
Xôi trứng kiến là một món ăn chỉ có duy nhất vào tháng tư âm lịch. Nên nó được coi là món ăn chỉ có duy nhất một mùa trong năm. Ngoài ra, trứng kiến là thực phẩm lạ và độ. Vì vậy, món ăn này càng trở nên “ quý hiếm” hơn. Nếu bạn chưa một lần thưởng thức món ăn đặc sản này, có thể ghé thăm Lai Châu để cảm nhận.
Giá từ 50.000-100.000 đồng/đĩa. Vì trứng kiến khá là khó tìm nên giá món xôi này khá cao
Xôi trứng kiến là món ăn vừa ngon, vừa lạ. Đã khiến nhiều du khách gật gù khen ngon và ăn một lần là nhớ mãi. Đến nỗi về tận nhà rồi du khách vẫn cứ mơ màng nhớ vị trứng kiến phảng phất còn đọng lại nơi đầu lưỡi.
Lời kết
Món xôi trứng kiến không chỉ là một món ăn thường được người Tày tiếp đãi mỗi khi có khách quý đến. Mà món ăn này còn là lễ vật để người Tày dâng lên cúng tế Thành Hoàng làng vào mỗi dịp lễ hội và dâng lên thờ cúng ông bà tổ tiên để bày tỏ lòng thành kính. Bởi vậy, khi thăm nhà người Tày, bạn vừa có thể thưởng thức món ăn độc đáo này, vừa được nghe những câu chuyện tâm linh lịch sử, một nét văn hóa đáng mến của người dân nơi đây.